Kültür & Turizm
Sarıyahşi
Kültür Sarıyahşi ilçesinin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. İbrahim
Hakkı Konyalı, Abideleri ve Kitabeleri ile Şereflikoçhisar adlı eserinde
Sarıyahşi’nin XIII.yy. ortaları ile XIV.yy. başlarında kurulduğunu
söylemektedir. Oymaklar önce şu an Kırşehir sınırları içindeki Rumkuş adlı
mevkiden Sarıyahşi yaylasına yerleşmişlerdir. Sonra da bugünkü ilçenin
bulunduğu yere yerleşerek, burada Sarıyahşi köyünü kurmuşlardır.
Sarıyahşi
yedi örenin ortasına kurulmuştur. Taşlı Ören mevkiinde Grekçe yazılı bir mezar
taşı bulunmuştur. Kurtuluş mahallesinde Selçuklu Caminin tamiri esnasında cami
önünde mermerden yapılı bir aslan başı ve genelde kiliselerde kullanılan uzun
mermerler mevcuttur. Ancak bunlar sökülüp götürülmüştür.
Halkın
geçim kaynağı büyük ölçüde tarıma, birazda hayvancılığa dayanmaktadır. Tarım
ürünleri Buğday, Arpa, Nohut, Şekerpancarı’dır. Sebzeler Domates, Biber,
Salatalık, Patlıcan, Fasulye’dir. Hayvancılıkta ise küçükbaş hayvan olarak
koyun, birazda Hirfanlı Barajı gölü kıyılarında balık avcılığı yapılmaktadır.
EĞİTİM
Sarıyahşi
'de 1929 yılında 3 sınıflık İlkokul kurulmuştur. Bu İlkokul Yapı Kredi
Kooperatifi şimdiki yerinde bulunmaktaydı. Yeni alfabe ile ilk eğitim veren
öğretmen Şükrü Bey, ikinci öğretmen ise Konyalı Hasan Bey’dir
2.
İlkokul 1950 yılında hizmete girmiştir. Bu okul postane ve kooperatifin
karşısında yer almaktadır.
3.
İlkokul 1960 yılında inşası başlayıp, 1963 yılında eğitime başlamıştır.
Belediye Başkanı Kemal ÜNSAL döneminde, Sarıyahşi İlkokulu 10000 m² alana ve
2000 m² kapalı alana sahiptir. Okulun 2 lojmanı, yeşil alanı, spor alanı ve su
havuzu bulunmaktaydı. Açık alan arazisine Polis Karakolu ve Kaymakamlık binası
inşa edilerek alanı küçültülmüştür. 1950 yılında yapılan İlkokul, 1967 yılında
Ortaokul olarak hizmet vermiştir. Aynı okul 1986 yılından sonra Lise olarak
eğitim vermeye başlamıştır.
4.
İlkokul 1971 yılında eğitime başlamıştır. 1981 yılında Kızılırmak İlkokulu
ismini almıştır. Yeni Ortaokul binası 1986 yılında eğitime başlamıştır.
Şu
an;
1
Ana Okulu, 1 İlkokul, 2 Ortaokul, 1 Lise, 1 Öğretmen evi bulunmaktadır.
Nüfusun
%97 'si okuma yazma bilmektedir. Hayırsever İş adamı hemşehrimiz Hacı Mehmet
CÖMERT tarafından Sarıyahşi Lisesine 8 derslikli ek bina yaptırılmış ve hizmete
geçmiştir.
YERALTI
ZENGİNLİKLERİ
Doğal
Kaynak Suyu;
Sarıyahşi
İlçesi ve Bekdik köyü arasında bulunan ve halkımız tarafından içmece olarak
bilinen bir doğal su kaynağı bulunmaktadır. Bu doğal suyu sabah aç olarak için
kişilerin çeşitli iç hastalıklardan ve cilt hastalıklarından kurtulduğuna
inanılmaktadır. Konu ile ilgili olarak yerinde inceleme ve araştırma yapan
Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Jeoloji Yüksek Mühendisi Adem
AKBAŞLI’nın raporunda;
“Kızılırmak’ın
güney yamaçlarında yer alan içmece olarak adlandırılan yerde oldukça geniş bir
alanda önceki sıcak su çıkışlarının tortusu olan traverten ve oniks oldukça
geniş bir alana yayılmış vaziyettedir. Ayrıca çevrede oluşturduğu
aliterasyondan hareketle bölgede sıcak su çıkışı ile birlikte sulu veya susuz
olarak bol miktarda co2 çıkışı olmuş ve hala bu çıkış devam etmektedir.
Bölgede
gözlenen kaya birimleri; travertenler, oligomiyosen yaşlı jipsli seviyeler,
pal-eosen yaşlı granitler ve Kırşehir metamorfitlerine ait mermerlerdir. Sıcak
su ve co2 çıkışları; Kızılırmak vadisini kesen K-G doğrultulu normal atımlı fay
ile D-B doğrultulu fayın kesişme noktalarında olmuştur. Rezervuar kayanın
mermer olduğu bu bölgede, yukarıya granitler deki çatlaklar boyunca ulaşmakta
ve oligomiyosen içerisinde yayılarak yüzeylenmektedir. Oligomiyosenlerdeki
jipslerden de etkilenerek bünyesine bol miktarda sülfat iyonu alarak yüzeye
ulaşmaktadır. Kızılırmak vadisinin kuzeyindeki Karakurt kaplıcalarıyla benzer
yapısal özelliklerle kontrol edilen bu kaynakların sıcaklıklarının düşük (26-28
c) olmasının nedeni, derinden gelen sıcak akışkanın yukarılarda granit
çatlaklarında dolaşan soğuk su ile yine oligomiyosendeki sülfatlı soğuk suyun
karışmasındandır. Zira bu sulardan çok daha sıcak olan Karakurt
kaplıcalarındaki sülfat oranının daha düşük olması, bu suya soğuk karışımının
daha az olduğunu göstermektedir.
Sonuç
olarak, bu bölgedeki sularda Kırşehir Terme ve Karakurt kaplıca sularıyla aynı
sıcaklıkta ve orijinlerinin aynı olduğu ve yüzey sularının alimine ederek daha
sıcak su alınması mümkündür” demektedir.
Uranyum;
Bekdik
köyü ve Kızılırmak bölgesinde yüksek kalitede uranyum madeni
bulunmaktadır.
Taş;
Yine
Bekdik köyü ve Sarıyahşi arasında bulunan içme suyunun çıktığı yerde, güzel,
değişik renklerde, yüksek kalitede taş çıkarılmaktadır.
Granit;
Yaylak
köyünde granit taşı çıkarılmaktadır.
Bir
söylentiye göre ilçemizin yüksek tepesi olarak bulunan Karatepe mevkiinde demir
madeni olduğu söylentidir.